دروغگویی در کودکان: دلایل و راهکارهای مقابله

محصولات

دروغگویی در کودکان: دلایل و راهکارهای مقابله
89
گروه بهداشتی فیروز

دروغگویی و فریبکاری از مواردی هستند که خاطر انسان را مکدر می کنند . احساس بی‌اعتمادی به گونه‌ای است که می‌تواند باعث ناامیدی و استرس شود، گاهی حتی ممکن است منجر به قطع ارتباط کامل با شخص دروغگو شود.

دروغگویی در کودکان گاهی اتفاق می افتد، اگرچه نباید آنها را تنبیه کرد. نوع و هدف دروغ گفتن در کودکان وابسته به سن  آنها است و گاهی دلیل آن قابل تشخیص نیست. همچنین، واکنش مناسب به رفتارها و گفتارهای فریبکارانه فرزندان برای والدین چالش‌برانگیز است. برای حل این مشکل، نخستین گام این است که نشانه‌های دروغگویی در کودکان مختلف را شناسایی کرده و علت آن را دریابیم.

علائم دروغگویی در کودکان سنین مختلف

دروغگویی در کودکان

علایم زیادی همچون بروز آرامش یا اضطراب در چهره و استفاده از جملات مرور شده، معمولاً به‌عنوان نشانه‌های پنهان‌کاری کودکان مطرح می‌شوند. توانایی شما در تشخیص این نشانه‌ها با پیشرفت و تجربه افزایش می‌یابد و نیاز به توضیح اضافه ندارد. با این وجود، کودکان در سنین مختلف ممکن است به روش‌ها و اهداف مختلفی دروغ بگویند که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.

علائم دروغگویی کودک پیش دبستانی

بچه های خردسال از اغراق آمیز جلوه دادن اتفاقات لذت برده و به خیال پردازی های کودکانه می پردازند و داستان هایی تعریف می کنند. در واقع آنها مرز بین واقعیت و خیال را به درستی تشخیص نمی دهند ولی این به معنایی دروغ گو بودن نیست.

همچنین کودکان در این سن به دلیل عدم درک قواعد اخلاقی از دروغ برای رسیدن به خواسته های خود استفاده می کنند. این دوره سنی بهترین زمان برای آموزش ارزش راست گویی است.

علائم دروغگویی کودک ۸-۱۱ ساله

کودکان در این سنین گاهی برای افزایش عزت نفس و جایگاه اجتماعی شان دروغ می گویند، مانند  ادعای ملاقات با یک فرد معروف.  همچنین از فریبکاری برای دریافت جایزه، اجتناب از تنبیه و … استفاده می کنند.

علائم دروغگویی کودک ۱۲-۱۵ ساله

در این سنین، خیال پردازی های کمال گرایانه افزایش می یابد و فرزندان  گاهی از خود رفتارهای قلدرمابانه بروز می دهند.

در کودکان سنین متوسطه اول، ترس از اشتباه و ناامنی افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل، آن‌ها از پنهان‌­کاری به‌عنوان راهی برای حفظ عزت­‌نفس استفاده می‌کنند. اگر آموزش های لازم برای راست گویی به کودک داده نشود احتمالا دروغ گویی به عنوان یک عادت رفتاری تثبیت می گردد

همچنین دوستی ها در این دوره سنی اهمیت زیادی پیدا می کند و فرزندان ممکن است برای همکاری با دوستان خود از پنهان کاری و دروغگویی استفاده کنند.

 

علل دروغگویی در کودکان و رفتار درست در برابر آن

عدم صداقت کودکان به موقعیت و شرایط خانوادگی و اجتماعی آن‌ها بستگی دارد و از عوامل گوناگونی نشات می­‌گیرد، اما بر اساس تحقیقات روان­‌شناسان، این ۴ علت از مهم‌ترین آن‌ها هستند.

رسیدن به خواسته‌ها

استفاده از فریب به عنوان یک میان‌بر ساده و بدون دردسر ، اغلب در کودکان ۳ تا ۶ ساله بیشتر مشاهده می‌شود، زیرا طبق “اصل لذت” عمل می‌کنند. این اصل به معنای “زمانی که چیزی را می‌خواهم، باید آن را به هر شکلی به دست آورم و محدودیت معنایی ندارد” است. اگر کودکان بزرگ‌تر نیز از دروغ‌گویی برای دستیابی به مقاصد استفاده کنند، این ممکن است به دلیل رویکرد فرزندپروری سهل‌انگارانه والدین باشد.

راه حل: اگر کودک شما از دروغ برای رسیدن به خواسته هایش استفاده می‌کنند، به آن بی­‌توجهی کنید. در واقع، کودکان از این روش استفاده می‌کنند چون بر اساس تجربیات گذشته باعث شده تا به خواسته‌های­شان برسند.

از طرف دیگر، به دلیل فقدان قواعد اخلاقی در کودکان پیش‌­دبستانی، نمی‌توان به‌صورت کلامی آن‌ها را متقاعد به راست‌گویی کرد. بنابراین، بی‌توجهی و نادیده‌­ گرفتن، بهترین روش ازبین‌­بردن این شیوه است.

اجتناب از تنبیه

وقتی همیشه کودکان را به خاطر کارهای اشتباه‌­شان ، تنبیه و سرزنش کنید، نباید انتظار داشته باشید که آنها به شما راست بگویند. کودکان به خوبی می‌دانند چگونه واکنش والدین را پیش‌بینی کنند و با حتی کوچکترین نشانه‌های خطر، پنهان کاری می کنند. این پدیده توسط روان‌شناسان به نام “اجتناب از تنبیه” شناخته می‌شود. والدین سخت گیر گاهی به این موضوع بی توجهی کرده و آن را نشانه بی اخلاقی فرزنداشان می دانند.

راه حل: اگر پنهان‌­کاری کودک به تاریخچه بدرفتاری‌های قبلی شما مربوط است، لازم است که صبور باشید زیرا یک شبه تغییر نمی‌کند. به کودک کمک کنید تا در حضور شما احساس امنیت و آرامش داشته باشد و از گفتن واقعیت ترسی نداشته باشد. همچنین نشان دهید که از تنبیه و سرزنش خبری نیست و مشکلات را با مذاکره می توان حل کرد.

جلب توجه دیگران

گاهی دروغ گویی به دلیل جلب توجه بزرگترها و اطرافیان اتفاق می افتد. کودک برای بالا بردن ارزش و اعتبار خودش، در مورد مسائل بی­‌اهمیت دروغ می­گوید، این مورد به شکل بیان تجربیات و دستاوردهای اغراق‌­آمیز بروز می­کند. این نوع ظاهرسازی، اغلب در کودکان دارای اعتمادبه‌­نفس پایین وجود دارد.

راه حل: توجه طلبی با افزایش سن و اعتماد­به­‌نفس به‌مرور کاهش پیدا می‌کند. «پذیرش و احترام بدون قید و شرط» به فرزندان، باعث افزایش عزت­‌نفس آن‌ها می‌شود. کودکان دارای عزت نفس و اعتماد به نفسِ بالا، دلیلی برای انجام رفتارهای توجه­‌طلبانه ندارند. بنابراین، به کودک خاطرنشان کنید که شکست‌ها و موفقیت‌ها بخشی جدایی­‌ناپذیر از زندگی هستند و آن­چه اهمیت دارد، تلاش کودک است.

الگوبرداری از والدین

اگر شما به عنوان والدین کودک مدام دروغ بگویید و از آن به عنوان شیوه ای کار راه انداز استفاده کنید به احتمال خیلی زیاد کودک از شما الگو برداری می کند و حتی در مواقعی که به آن نیازی نیست هم دروغ می گوید و فریبکاری می کند.

بنابراین ضروریست که شما از دروغ گویی و عادی جلوه دادن آن شدیدا خودداری کنید و رفتار و گفتار شما بر پایه صداقت و راست گویی باشد.

راه حل: در فرآیند اصلاح این رفتار نباید به فرزندتان فشار و استرس وارد کنید و باید اهمیت راست گویی و صداقت را برای او روشن کنید. در ابتدا باید خودتان به عنوان والدین راست گویی را سرلوحه رفتار خود قرار دهید.

با بازخوردهای کلامی مثبت کودک را تشویق به راست‌گویی کنید. به‌عنوان مثال، بگویید: « فکر نمی­کنم همه داستان این باشه! چرا همه چیز رو واضح نمی­گی؟». در ادامه مطرح کنید: اگه حقیقت رو بگی، قول می­دم مشکلی پیش نیاد. در نهایت کودک را تحسین کنید و اگر قانونی را نقض کرده با گفتگو آن را حل کنید.

 

کلام آخر

به خاطر داشته باشید که فرزند خود را دروغگو خطاب نکنید و به آنها برچسب دروغگویی نزنید و همواره خودتان به عنوان الگویی مناسب برای صداقت و راستگویی باشید.

در صورتیکه دروغگویی در کودکان و نوجوانان به یکباره شدت پیدا کرد و از آن ابراز پشیمانی نکردند، حتما با یک روانشناس مشاوره کنید.

مطالب مرتبط

حضور گروه بهداشتی فیروز در سی و یکمین نمایشگاه بین المللی ایران بیوتی و کلین 29 فروردین 1403
حضور معاون هماهنگی کسب و کار وزارت صمت در گروه بهداشتی فیروز 16 اسفند 1402
تجلیل از مدیر عامل گروه بهداشتی فیروز در هشتمین دوره جایزه ملی امین‌الضرب 13 اسفند 1402
حضور نماینده گروه بهداشتی فیروز در اولین رویداد سراسری نابینایان و تحول دیجیتال 2 اسفند 1402
گروه تولیدی فیروز برای سیزدهمین سال متوالی به‌عنوان واحد نمونه استانی استاندارد انتخاب شد 20 دی 1402
گزارش تصویری نمایشگاه  ایران کازمتیکا دی ماه ۱۴۰۲ 13 دی 1402

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دروغگویی در کودکان: دلایل و راهکارهای مقابله
89
گروه بهداشتی فیروز

دروغگویی و فریبکاری از مواردی هستند که خاطر انسان را مکدر می کنند . احساس بی‌اعتمادی به گونه‌ای است که می‌تواند باعث ناامیدی و استرس شود، گاهی حتی ممکن است منجر به قطع ارتباط کامل با شخص دروغگو شود.

دروغگویی در کودکان گاهی اتفاق می افتد، اگرچه نباید آنها را تنبیه کرد. نوع و هدف دروغ گفتن در کودکان وابسته به سن  آنها است و گاهی دلیل آن قابل تشخیص نیست. همچنین، واکنش مناسب به رفتارها و گفتارهای فریبکارانه فرزندان برای والدین چالش‌برانگیز است. برای حل این مشکل، نخستین گام این است که نشانه‌های دروغگویی در کودکان مختلف را شناسایی کرده و علت آن را دریابیم.

علائم دروغگویی در کودکان سنین مختلف

دروغگویی در کودکان

علایم زیادی همچون بروز آرامش یا اضطراب در چهره و استفاده از جملات مرور شده، معمولاً به‌عنوان نشانه‌های پنهان‌کاری کودکان مطرح می‌شوند. توانایی شما در تشخیص این نشانه‌ها با پیشرفت و تجربه افزایش می‌یابد و نیاز به توضیح اضافه ندارد. با این وجود، کودکان در سنین مختلف ممکن است به روش‌ها و اهداف مختلفی دروغ بگویند که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.

علائم دروغگویی کودک پیش دبستانی

بچه های خردسال از اغراق آمیز جلوه دادن اتفاقات لذت برده و به خیال پردازی های کودکانه می پردازند و داستان هایی تعریف می کنند. در واقع آنها مرز بین واقعیت و خیال را به درستی تشخیص نمی دهند ولی این به معنایی دروغ گو بودن نیست.

همچنین کودکان در این سن به دلیل عدم درک قواعد اخلاقی از دروغ برای رسیدن به خواسته های خود استفاده می کنند. این دوره سنی بهترین زمان برای آموزش ارزش راست گویی است.

علائم دروغگویی کودک ۸-۱۱ ساله

کودکان در این سنین گاهی برای افزایش عزت نفس و جایگاه اجتماعی شان دروغ می گویند، مانند  ادعای ملاقات با یک فرد معروف.  همچنین از فریبکاری برای دریافت جایزه، اجتناب از تنبیه و … استفاده می کنند.

علائم دروغگویی کودک ۱۲-۱۵ ساله

در این سنین، خیال پردازی های کمال گرایانه افزایش می یابد و فرزندان  گاهی از خود رفتارهای قلدرمابانه بروز می دهند.

در کودکان سنین متوسطه اول، ترس از اشتباه و ناامنی افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل، آن‌ها از پنهان‌­کاری به‌عنوان راهی برای حفظ عزت­‌نفس استفاده می‌کنند. اگر آموزش های لازم برای راست گویی به کودک داده نشود احتمالا دروغ گویی به عنوان یک عادت رفتاری تثبیت می گردد

همچنین دوستی ها در این دوره سنی اهمیت زیادی پیدا می کند و فرزندان ممکن است برای همکاری با دوستان خود از پنهان کاری و دروغگویی استفاده کنند.

 

علل دروغگویی در کودکان و رفتار درست در برابر آن

عدم صداقت کودکان به موقعیت و شرایط خانوادگی و اجتماعی آن‌ها بستگی دارد و از عوامل گوناگونی نشات می­‌گیرد، اما بر اساس تحقیقات روان­‌شناسان، این ۴ علت از مهم‌ترین آن‌ها هستند.

رسیدن به خواسته‌ها

استفاده از فریب به عنوان یک میان‌بر ساده و بدون دردسر ، اغلب در کودکان ۳ تا ۶ ساله بیشتر مشاهده می‌شود، زیرا طبق “اصل لذت” عمل می‌کنند. این اصل به معنای “زمانی که چیزی را می‌خواهم، باید آن را به هر شکلی به دست آورم و محدودیت معنایی ندارد” است. اگر کودکان بزرگ‌تر نیز از دروغ‌گویی برای دستیابی به مقاصد استفاده کنند، این ممکن است به دلیل رویکرد فرزندپروری سهل‌انگارانه والدین باشد.

راه حل: اگر کودک شما از دروغ برای رسیدن به خواسته هایش استفاده می‌کنند، به آن بی­‌توجهی کنید. در واقع، کودکان از این روش استفاده می‌کنند چون بر اساس تجربیات گذشته باعث شده تا به خواسته‌های­شان برسند.

از طرف دیگر، به دلیل فقدان قواعد اخلاقی در کودکان پیش‌­دبستانی، نمی‌توان به‌صورت کلامی آن‌ها را متقاعد به راست‌گویی کرد. بنابراین، بی‌توجهی و نادیده‌­ گرفتن، بهترین روش ازبین‌­بردن این شیوه است.

اجتناب از تنبیه

وقتی همیشه کودکان را به خاطر کارهای اشتباه‌­شان ، تنبیه و سرزنش کنید، نباید انتظار داشته باشید که آنها به شما راست بگویند. کودکان به خوبی می‌دانند چگونه واکنش والدین را پیش‌بینی کنند و با حتی کوچکترین نشانه‌های خطر، پنهان کاری می کنند. این پدیده توسط روان‌شناسان به نام “اجتناب از تنبیه” شناخته می‌شود. والدین سخت گیر گاهی به این موضوع بی توجهی کرده و آن را نشانه بی اخلاقی فرزنداشان می دانند.

راه حل: اگر پنهان‌­کاری کودک به تاریخچه بدرفتاری‌های قبلی شما مربوط است، لازم است که صبور باشید زیرا یک شبه تغییر نمی‌کند. به کودک کمک کنید تا در حضور شما احساس امنیت و آرامش داشته باشد و از گفتن واقعیت ترسی نداشته باشد. همچنین نشان دهید که از تنبیه و سرزنش خبری نیست و مشکلات را با مذاکره می توان حل کرد.

جلب توجه دیگران

گاهی دروغ گویی به دلیل جلب توجه بزرگترها و اطرافیان اتفاق می افتد. کودک برای بالا بردن ارزش و اعتبار خودش، در مورد مسائل بی­‌اهمیت دروغ می­گوید، این مورد به شکل بیان تجربیات و دستاوردهای اغراق‌­آمیز بروز می­کند. این نوع ظاهرسازی، اغلب در کودکان دارای اعتمادبه‌­نفس پایین وجود دارد.

راه حل: توجه طلبی با افزایش سن و اعتماد­به­‌نفس به‌مرور کاهش پیدا می‌کند. «پذیرش و احترام بدون قید و شرط» به فرزندان، باعث افزایش عزت­‌نفس آن‌ها می‌شود. کودکان دارای عزت نفس و اعتماد به نفسِ بالا، دلیلی برای انجام رفتارهای توجه­‌طلبانه ندارند. بنابراین، به کودک خاطرنشان کنید که شکست‌ها و موفقیت‌ها بخشی جدایی­‌ناپذیر از زندگی هستند و آن­چه اهمیت دارد، تلاش کودک است.

الگوبرداری از والدین

اگر شما به عنوان والدین کودک مدام دروغ بگویید و از آن به عنوان شیوه ای کار راه انداز استفاده کنید به احتمال خیلی زیاد کودک از شما الگو برداری می کند و حتی در مواقعی که به آن نیازی نیست هم دروغ می گوید و فریبکاری می کند.

بنابراین ضروریست که شما از دروغ گویی و عادی جلوه دادن آن شدیدا خودداری کنید و رفتار و گفتار شما بر پایه صداقت و راست گویی باشد.

راه حل: در فرآیند اصلاح این رفتار نباید به فرزندتان فشار و استرس وارد کنید و باید اهمیت راست گویی و صداقت را برای او روشن کنید. در ابتدا باید خودتان به عنوان والدین راست گویی را سرلوحه رفتار خود قرار دهید.

با بازخوردهای کلامی مثبت کودک را تشویق به راست‌گویی کنید. به‌عنوان مثال، بگویید: « فکر نمی­کنم همه داستان این باشه! چرا همه چیز رو واضح نمی­گی؟». در ادامه مطرح کنید: اگه حقیقت رو بگی، قول می­دم مشکلی پیش نیاد. در نهایت کودک را تحسین کنید و اگر قانونی را نقض کرده با گفتگو آن را حل کنید.

 

کلام آخر

به خاطر داشته باشید که فرزند خود را دروغگو خطاب نکنید و به آنها برچسب دروغگویی نزنید و همواره خودتان به عنوان الگویی مناسب برای صداقت و راستگویی باشید.

در صورتیکه دروغگویی در کودکان و نوجوانان به یکباره شدت پیدا کرد و از آن ابراز پشیمانی نکردند، حتما با یک روانشناس مشاوره کنید.

مطالب مرتبط

حضور گروه بهداشتی فیروز در سی و یکمین نمایشگاه بین المللی ایران بیوتی و کلین 29 فروردین 1403
حضور معاون هماهنگی کسب و کار وزارت صمت در گروه بهداشتی فیروز 16 اسفند 1402
تجلیل از مدیر عامل گروه بهداشتی فیروز در هشتمین دوره جایزه ملی امین‌الضرب 13 اسفند 1402
حضور نماینده گروه بهداشتی فیروز در اولین رویداد سراسری نابینایان و تحول دیجیتال 2 اسفند 1402
گروه تولیدی فیروز برای سیزدهمین سال متوالی به‌عنوان واحد نمونه استانی استاندارد انتخاب شد 20 دی 1402
گزارش تصویری نمایشگاه  ایران کازمتیکا دی ماه ۱۴۰۲ 13 دی 1402

محصولات

محصولات گروه بهداشتی فیروز با دارا بودن بالاترین استانداردهای کیفی در طی تمام سالهای فعالیت، موفق شده تا با جذب اعتماد مشتریان، حضور مداومی در سبد محصولات بهداشتی خانواده ها داشته باشد.

ارتباط با ما

گروه بهداشتی فیروز

گروه بهداشتی فیروز

تمامی حقوق مطالب برای “گروه بهداشتی فیروز”محفوظ است و هرگونه کپی برداری بدون ذکر منبع ممنوع می باشد.

طراحی و اجرا :  گروه بهداشتی فیروز

0:00
0:00