خودکنترلی در کودکان، مهارتی ضروری برای موفقیت

محصولات

خودکنترلی در کودکان، مهارتی ضروری برای موفقیت
89
گروه بهداشتی فیروز

 

مقابله با احساسات و هیجانات برای بچه‌ها سخت و چالش‌برانگیز است. توسعه مهارت‌های خودکنترلی و تنظیم احساسات، از جمله کارهای بسیار اساسی در کمک به همه کودکان است، زیرا عدم موفقیت در این زمینه می‌تواند تأثیرات بلندمدتی داشته باشد. اگر کودکان قادر به خودکنترلی نباشند، ممکن است حتی منجر به ضعف عاطفی  شود و بر شادی آنها تأثیرگذار باشد.

سطح خودکنترلی در کودکان به سن و تجربیات‌شان بستگی دارد، و در طی فرایند رشد، به ویژه در دوره ۳ تا ۷ سالگی، می‌تواند بهبود یابد. البته نباید توانایی‌ها و تفاوت‌های فردی هر کودک را از یاد برد. مثلا، برخی از کودکان نسبت به کودکان دیگر در مدیریت احساسات و کنترل خودشان، دچار مشکلات بیشتری می‌شوند.

خودکنترلی در کودک

تحقیقات نشان می‌دهد که کودکانی که در مهارت‌ خودکنترلی و خودتنظیمی ضعیف هستند، احتمالا در پیشرفت تحصیلی بیشتر دچار مشکل می‌شوند. از سوی‌ دیگر، امکان ابتلا به اضطراب، افسردگی و مشکلات رفتاری در طول تحصیل این کودکان بسیار بیشتر است. دردرازمدت نیز، کودکانی که در خودکنترلی ضعیف‌اند، در معرض خطرهای بیشتری قرار دارند. از جمله عوارض ضعف در خودکنترلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

  • چاقی در نتیجه فقدان خودکنترلی در خورد و خوراک و غذاهای غیرمفید و فست‌فودها؛
  • بی‌پولی همیشگی، در نتیجه فقدان خودکنترلی در مدیریت مالی و خریدهای غیرضروری؛
  • اعتیاد، در نتیجه فقدان خودکنترلی در کسب تجربه‌های جدید یا «نه» گفتن به دوستان؛

 

 

تمرین مهارت خودکنترلی در کودکان

خودکنترلی نقش مهمی در تربیت و آینده فرزندان‌مان دارد. بدیهی ست هر پدرومادری دوست دارد، فرزندش خودکنترلی را یاد بگیرد.

بعضی‌ها تصور می‌کنند، پرورش و آموزش خودکنترلی در کودکان کاری نشدنی است، زیرا همه چیز به ژنیتک باز می‌گردد و عملا هر کودکی اسیر ژنتیک‌اش است.

با این حال، پژوهش‌ها، این تصور و باور را زیر سوال می‌برد. هر چند ژن‌ها در رفتارهای هر فرد نقش مهمی ایفا می‌کنند، اما نباید از نقش والدین و مربیان غافل شد که به طور قابل‌ملاحظه‌ای در شکل‌گیری هر مهارتی از جمله خودکنترلی نقش دارند. در حقیقت، ما قادر به شکل‌دهی و تأثیرگذاری قابل توجه در رفتار فرزندان‌مان هستیم.

 

 

راهکارهایی برای آموزش خودکنترلی به کودکان

خودکنترلی در کودک

مهارت کنترل وسوسه

یکی از راه‌حل‌های مؤثر در آموزش خودکنترلی به کودکان، کمک به آن‌ها برای دوری جستن از وسوسه‌هاست. پژوهش‌های زیادی نشان داده که خیلی از بزرگسالان با دیدن خوراکی‌های خوشمزه، قدرت اراده خود را از دست می‌دهند. اما اگر در معرض خوراکی‌ها خوشمزه و پرکالری نباشند، هوس خوردن هم نخواهند داشت. این موضوع در مورد کودکان بیشتر صدق می‌کند.

 

در مورد کودکان خردسال، این سناریو را می‌توان به کنار گذاشتن اسباب‌بازی‌ها برای جلوگیری از دعوا و درگیری بین خواهر و برادرها یا انجام‌دادن تکالیف تعمیم داد. همچنین، اجتناب از ورود به لاین خوراکی و شیرینی در هنگام خریدکردن یکی دیگر از کارهایی ست که بر جلوگیری از وسوسه می‌توان در نظر گرفت.

 

برای کودکان بزرگ‌تر می‌توانید، چگونگی مواجه با وسوسه‌ها را به آن‌ها آموزش دهید تا اقدامات لازم برای خودکنترلی را انجام دهند.

 

 

پاداش دادن به خودکنترلی

آزمون «مارشمالو» از مشهورترین آزمایش‌های خودکنترلی است. این آزمایش بین کودکان پیش‌دبستانی انجام شد. از بچه‌ها خواسته‌شده بود تا بین خوردن «یک مارشمالو» در زمان تعیین‌شده و «دو مارشمالو» در پایان آزمایش مختار هستند. نتیجه آزمایش نشان داد، کودکانی که توانایی بیشتری در کنترل خودشان برای پاداش‌گرفتن دارند، در آینده موفقیت‌های بیشتری کسب خواهند کرد.

با پیگیری‌ها مستمر در سال‌های بعد از آزمایش مشخص شد، این کودکان در آزمون‌های پیشرفت تحصیلی عملکرد بهتری داشتند، احتمال بیشتری برای قبولی در دانشگاه برای آنها وجود داشت و به احتمال کمتری درگیر مصرف مواد مخدر می شوند.

 

البته، در نتایج آزمایش مارشمالو جنبه تجربه فردی هم مورد بررسی قرار گرفته است. مثلا، وقتی افراد خُلف وعده سازمان‌ها در پاداش‌دهی و عدم اجرای عدالت سازمانی را می‌بینند از خود می‌پرسند «چرا باید برای یک جایزه فرضی صبر کرد»

بنابراین، خودکنترلی بستگی خیلی زیادی به نحوه ارزیابی ما نسبت به تحقق مزایای صبرکردن و کنترل اراده دارد. وقتی بزرگ‌سالان دلیلی برای اعتماد به فردی که وعده پاداش می‌دهد، نمی‌بینند، خیلی ساده رضایت آنی و فوری را انتخاب می‌کنند. در مورد کودکان هم این مورد صدق می‌کند. توصیه می‌کنیم، برای افزایش خودکنترلی به هیچ‌وجه در سیستم پاداش‌دهی و جایزه‌دادن خلف وعده نکنید.

 

حمایت‌گر باشید

مهم‌ترین اصل در خودکنترلی پیروی از قانون و مقررات است. اما توجه داشته باشید، معمولا کودکان مخصوصا کودکان پیش از سن مدرسه، در پیروی از قوانین دچار فراموشی و حواس‌پرستی می‌شوند. بنابراین، یادآوری انتظاراتی که از کودک خردسال خود داریم، می‌تواند به عنوان یک ابزار مفید عمل کند.

در یک آزمایش مشخص شد، وقتی بزرگ‌سالان در موقعیت‌ها خاص، قوانین و مقررات را به بچه‌ها یادآوری می‌کردند، کودکان عملکرد بهتری نسبت به زمانی‌که هیچ‌ یادآوری یا اساسا قانونی وجود نداشت، در خودکنترلی داشتند.

 

 

نقش بازی در خودکنترلی

برای تقویت مهارت خودکنترلی در کودکان پیش دبستانی، می‌توانید از بازی‌هایی که به طور خاص این مهارت را تقویت می‌کنند، بهره بگیرید. به عنوان مثال، می‌توانید از بازی “چراغ قرمز، چراغ سبز” استفاده کنید. در این بازی، کودکان وقتی کلمه “چراغ سبز” را می‌شنوند، حرکت می‌کنند و وقتی کلمه “چراغ قرمز” را می‌شنوند، باید سرجای خود بایستند. این بازی توانایی کودکان در مقابله با عادات و مهارت خودکنترلی را تمرین می‌کند.

 

یکی دیگر از بازی‌ها که می‌تواند به تقویت خودکنترلی کودکان کمک کند، بازی “استوپ‌-رقص” است. در این بازی، کودکان وقتی موسیقی پخش می‌شود، می‌رقصند و وقتی موسیقی متوقف می‌شود، می‌ایستند و یخ می‌زنند. این بازی به کودکان کمک می‌کند تا توانایی مدیریت هیجانات خود را ارتقاء دهند.

 

همچنین، بازی‌هایی مانند “رهبری ارکستر” و “طبل زدن” نیز می‌توانند به بهبود مهارت‌های خودکنترلی در کودکان کمک کنند. در این بازی‌ها، کودکان با توجه به حرکات یا نشانه‌های خاص شما، واکنش نشان می‌دهند لازمه این بازی این است که بچه‌ها یک طبل یا ساز داشته باشند و شما یک چوب برای دستور دادن. در حقیقت شما رهبر اکستر کودک‌تان هستید و بچه‌ها به عنوان نوازنده باید به دستورات شما توجه کنند. این بازی کمک می‌کند تا هیجانات خود را مدیریت کرده و عادات جدیدی را ترسیم کنند.

 

وظایفی که باید انجام شود را به کارهایی خواستنی تبدیل کنید

 

شاید فکر کنید دانش‌آموزی که در کلاس همکاری نمی‌کند، مشکل خودکنترلی دارد. اما اگر با این دسته‌ از کودکان طور دیگری رفتار شود، تمام توجه، پشتکار و انگیزه خود را روی انجام وظایف و تکلیفشان از خود نشان می‌دهند.

این کودکان اغلب خودکنترلی کافی و لازم را دارند و تنها نیاز به انگیزه دارند. آنها باید از کارهایی که از آنها خواسته شده، لذت ببرند و در اینجا نیاز به کمک بزرگ‌سالان دارند.

 

بزرگسالان باهوش می‌دانند که چگونه به ‌طور مؤثر برای انجام یک وظیفه اقدام کنند و چگونه راه‌هایی را پیدا کنند که کار را با علاقه‌مندی یا لذت ترکیب کنند. در این مورد ما بزرگسالان باید به کودکان کمک کنیم. مضاعف بر این، نباید الگوهای اشتباهی به آن‌ها بدهیم.

 

تبدیل یک وظیفه طاقت‌فرسا به یک بازی، زمان و انرژی می‌طلبد. کشف راهکارهای مناسب برای جلب علاقه بچه‌ها، به صبر و انعطاف‌پذیری زیادی نیاز دارد. اما همانطوری که بسیاری از مربیان و درمانگران موفق تأیید می‌کنند، این کار مثل سرمایه‌گذاری است که نتیجه می‌دهد و بی‌شک صبر و انعطاف‌پذیری کلید غلبه بر ناکامی ها  می باشد.

مطالب مرتبط

حضور گروه بهداشتی فیروز در سی و یکمین نمایشگاه بین المللی ایران بیوتی و کلین 29 فروردین 1403
حضور معاون هماهنگی کسب و کار وزارت صمت در گروه بهداشتی فیروز 16 اسفند 1402
تجلیل از مدیر عامل گروه بهداشتی فیروز در هشتمین دوره جایزه ملی امین‌الضرب 13 اسفند 1402
حضور نماینده گروه بهداشتی فیروز در اولین رویداد سراسری نابینایان و تحول دیجیتال 2 اسفند 1402
گروه تولیدی فیروز برای سیزدهمین سال متوالی به‌عنوان واحد نمونه استانی استاندارد انتخاب شد 20 دی 1402
گزارش تصویری نمایشگاه  ایران کازمتیکا دی ماه ۱۴۰۲ 13 دی 1402

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

خودکنترلی در کودکان، مهارتی ضروری برای موفقیت
89
گروه بهداشتی فیروز

 

مقابله با احساسات و هیجانات برای بچه‌ها سخت و چالش‌برانگیز است. توسعه مهارت‌های خودکنترلی و تنظیم احساسات، از جمله کارهای بسیار اساسی در کمک به همه کودکان است، زیرا عدم موفقیت در این زمینه می‌تواند تأثیرات بلندمدتی داشته باشد. اگر کودکان قادر به خودکنترلی نباشند، ممکن است حتی منجر به ضعف عاطفی  شود و بر شادی آنها تأثیرگذار باشد.

سطح خودکنترلی در کودکان به سن و تجربیات‌شان بستگی دارد، و در طی فرایند رشد، به ویژه در دوره ۳ تا ۷ سالگی، می‌تواند بهبود یابد. البته نباید توانایی‌ها و تفاوت‌های فردی هر کودک را از یاد برد. مثلا، برخی از کودکان نسبت به کودکان دیگر در مدیریت احساسات و کنترل خودشان، دچار مشکلات بیشتری می‌شوند.

خودکنترلی در کودک

تحقیقات نشان می‌دهد که کودکانی که در مهارت‌ خودکنترلی و خودتنظیمی ضعیف هستند، احتمالا در پیشرفت تحصیلی بیشتر دچار مشکل می‌شوند. از سوی‌ دیگر، امکان ابتلا به اضطراب، افسردگی و مشکلات رفتاری در طول تحصیل این کودکان بسیار بیشتر است. دردرازمدت نیز، کودکانی که در خودکنترلی ضعیف‌اند، در معرض خطرهای بیشتری قرار دارند. از جمله عوارض ضعف در خودکنترلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

  • چاقی در نتیجه فقدان خودکنترلی در خورد و خوراک و غذاهای غیرمفید و فست‌فودها؛
  • بی‌پولی همیشگی، در نتیجه فقدان خودکنترلی در مدیریت مالی و خریدهای غیرضروری؛
  • اعتیاد، در نتیجه فقدان خودکنترلی در کسب تجربه‌های جدید یا «نه» گفتن به دوستان؛

 

 

تمرین مهارت خودکنترلی در کودکان

خودکنترلی نقش مهمی در تربیت و آینده فرزندان‌مان دارد. بدیهی ست هر پدرومادری دوست دارد، فرزندش خودکنترلی را یاد بگیرد.

بعضی‌ها تصور می‌کنند، پرورش و آموزش خودکنترلی در کودکان کاری نشدنی است، زیرا همه چیز به ژنیتک باز می‌گردد و عملا هر کودکی اسیر ژنتیک‌اش است.

با این حال، پژوهش‌ها، این تصور و باور را زیر سوال می‌برد. هر چند ژن‌ها در رفتارهای هر فرد نقش مهمی ایفا می‌کنند، اما نباید از نقش والدین و مربیان غافل شد که به طور قابل‌ملاحظه‌ای در شکل‌گیری هر مهارتی از جمله خودکنترلی نقش دارند. در حقیقت، ما قادر به شکل‌دهی و تأثیرگذاری قابل توجه در رفتار فرزندان‌مان هستیم.

 

 

راهکارهایی برای آموزش خودکنترلی به کودکان

خودکنترلی در کودک

مهارت کنترل وسوسه

یکی از راه‌حل‌های مؤثر در آموزش خودکنترلی به کودکان، کمک به آن‌ها برای دوری جستن از وسوسه‌هاست. پژوهش‌های زیادی نشان داده که خیلی از بزرگسالان با دیدن خوراکی‌های خوشمزه، قدرت اراده خود را از دست می‌دهند. اما اگر در معرض خوراکی‌ها خوشمزه و پرکالری نباشند، هوس خوردن هم نخواهند داشت. این موضوع در مورد کودکان بیشتر صدق می‌کند.

 

در مورد کودکان خردسال، این سناریو را می‌توان به کنار گذاشتن اسباب‌بازی‌ها برای جلوگیری از دعوا و درگیری بین خواهر و برادرها یا انجام‌دادن تکالیف تعمیم داد. همچنین، اجتناب از ورود به لاین خوراکی و شیرینی در هنگام خریدکردن یکی دیگر از کارهایی ست که بر جلوگیری از وسوسه می‌توان در نظر گرفت.

 

برای کودکان بزرگ‌تر می‌توانید، چگونگی مواجه با وسوسه‌ها را به آن‌ها آموزش دهید تا اقدامات لازم برای خودکنترلی را انجام دهند.

 

 

پاداش دادن به خودکنترلی

آزمون «مارشمالو» از مشهورترین آزمایش‌های خودکنترلی است. این آزمایش بین کودکان پیش‌دبستانی انجام شد. از بچه‌ها خواسته‌شده بود تا بین خوردن «یک مارشمالو» در زمان تعیین‌شده و «دو مارشمالو» در پایان آزمایش مختار هستند. نتیجه آزمایش نشان داد، کودکانی که توانایی بیشتری در کنترل خودشان برای پاداش‌گرفتن دارند، در آینده موفقیت‌های بیشتری کسب خواهند کرد.

با پیگیری‌ها مستمر در سال‌های بعد از آزمایش مشخص شد، این کودکان در آزمون‌های پیشرفت تحصیلی عملکرد بهتری داشتند، احتمال بیشتری برای قبولی در دانشگاه برای آنها وجود داشت و به احتمال کمتری درگیر مصرف مواد مخدر می شوند.

 

البته، در نتایج آزمایش مارشمالو جنبه تجربه فردی هم مورد بررسی قرار گرفته است. مثلا، وقتی افراد خُلف وعده سازمان‌ها در پاداش‌دهی و عدم اجرای عدالت سازمانی را می‌بینند از خود می‌پرسند «چرا باید برای یک جایزه فرضی صبر کرد»

بنابراین، خودکنترلی بستگی خیلی زیادی به نحوه ارزیابی ما نسبت به تحقق مزایای صبرکردن و کنترل اراده دارد. وقتی بزرگ‌سالان دلیلی برای اعتماد به فردی که وعده پاداش می‌دهد، نمی‌بینند، خیلی ساده رضایت آنی و فوری را انتخاب می‌کنند. در مورد کودکان هم این مورد صدق می‌کند. توصیه می‌کنیم، برای افزایش خودکنترلی به هیچ‌وجه در سیستم پاداش‌دهی و جایزه‌دادن خلف وعده نکنید.

 

حمایت‌گر باشید

مهم‌ترین اصل در خودکنترلی پیروی از قانون و مقررات است. اما توجه داشته باشید، معمولا کودکان مخصوصا کودکان پیش از سن مدرسه، در پیروی از قوانین دچار فراموشی و حواس‌پرستی می‌شوند. بنابراین، یادآوری انتظاراتی که از کودک خردسال خود داریم، می‌تواند به عنوان یک ابزار مفید عمل کند.

در یک آزمایش مشخص شد، وقتی بزرگ‌سالان در موقعیت‌ها خاص، قوانین و مقررات را به بچه‌ها یادآوری می‌کردند، کودکان عملکرد بهتری نسبت به زمانی‌که هیچ‌ یادآوری یا اساسا قانونی وجود نداشت، در خودکنترلی داشتند.

 

 

نقش بازی در خودکنترلی

برای تقویت مهارت خودکنترلی در کودکان پیش دبستانی، می‌توانید از بازی‌هایی که به طور خاص این مهارت را تقویت می‌کنند، بهره بگیرید. به عنوان مثال، می‌توانید از بازی “چراغ قرمز، چراغ سبز” استفاده کنید. در این بازی، کودکان وقتی کلمه “چراغ سبز” را می‌شنوند، حرکت می‌کنند و وقتی کلمه “چراغ قرمز” را می‌شنوند، باید سرجای خود بایستند. این بازی توانایی کودکان در مقابله با عادات و مهارت خودکنترلی را تمرین می‌کند.

 

یکی دیگر از بازی‌ها که می‌تواند به تقویت خودکنترلی کودکان کمک کند، بازی “استوپ‌-رقص” است. در این بازی، کودکان وقتی موسیقی پخش می‌شود، می‌رقصند و وقتی موسیقی متوقف می‌شود، می‌ایستند و یخ می‌زنند. این بازی به کودکان کمک می‌کند تا توانایی مدیریت هیجانات خود را ارتقاء دهند.

 

همچنین، بازی‌هایی مانند “رهبری ارکستر” و “طبل زدن” نیز می‌توانند به بهبود مهارت‌های خودکنترلی در کودکان کمک کنند. در این بازی‌ها، کودکان با توجه به حرکات یا نشانه‌های خاص شما، واکنش نشان می‌دهند لازمه این بازی این است که بچه‌ها یک طبل یا ساز داشته باشند و شما یک چوب برای دستور دادن. در حقیقت شما رهبر اکستر کودک‌تان هستید و بچه‌ها به عنوان نوازنده باید به دستورات شما توجه کنند. این بازی کمک می‌کند تا هیجانات خود را مدیریت کرده و عادات جدیدی را ترسیم کنند.

 

وظایفی که باید انجام شود را به کارهایی خواستنی تبدیل کنید

 

شاید فکر کنید دانش‌آموزی که در کلاس همکاری نمی‌کند، مشکل خودکنترلی دارد. اما اگر با این دسته‌ از کودکان طور دیگری رفتار شود، تمام توجه، پشتکار و انگیزه خود را روی انجام وظایف و تکلیفشان از خود نشان می‌دهند.

این کودکان اغلب خودکنترلی کافی و لازم را دارند و تنها نیاز به انگیزه دارند. آنها باید از کارهایی که از آنها خواسته شده، لذت ببرند و در اینجا نیاز به کمک بزرگ‌سالان دارند.

 

بزرگسالان باهوش می‌دانند که چگونه به ‌طور مؤثر برای انجام یک وظیفه اقدام کنند و چگونه راه‌هایی را پیدا کنند که کار را با علاقه‌مندی یا لذت ترکیب کنند. در این مورد ما بزرگسالان باید به کودکان کمک کنیم. مضاعف بر این، نباید الگوهای اشتباهی به آن‌ها بدهیم.

 

تبدیل یک وظیفه طاقت‌فرسا به یک بازی، زمان و انرژی می‌طلبد. کشف راهکارهای مناسب برای جلب علاقه بچه‌ها، به صبر و انعطاف‌پذیری زیادی نیاز دارد. اما همانطوری که بسیاری از مربیان و درمانگران موفق تأیید می‌کنند، این کار مثل سرمایه‌گذاری است که نتیجه می‌دهد و بی‌شک صبر و انعطاف‌پذیری کلید غلبه بر ناکامی ها  می باشد.

مطالب مرتبط

حضور گروه بهداشتی فیروز در سی و یکمین نمایشگاه بین المللی ایران بیوتی و کلین 29 فروردین 1403
حضور معاون هماهنگی کسب و کار وزارت صمت در گروه بهداشتی فیروز 16 اسفند 1402
تجلیل از مدیر عامل گروه بهداشتی فیروز در هشتمین دوره جایزه ملی امین‌الضرب 13 اسفند 1402
حضور نماینده گروه بهداشتی فیروز در اولین رویداد سراسری نابینایان و تحول دیجیتال 2 اسفند 1402
گروه تولیدی فیروز برای سیزدهمین سال متوالی به‌عنوان واحد نمونه استانی استاندارد انتخاب شد 20 دی 1402
گزارش تصویری نمایشگاه  ایران کازمتیکا دی ماه ۱۴۰۲ 13 دی 1402

محصولات

محصولات گروه بهداشتی فیروز با دارا بودن بالاترین استانداردهای کیفی در طی تمام سالهای فعالیت، موفق شده تا با جذب اعتماد مشتریان، حضور مداومی در سبد محصولات بهداشتی خانواده ها داشته باشد.

ارتباط با ما

گروه بهداشتی فیروز

گروه بهداشتی فیروز

تمامی حقوق مطالب برای “گروه بهداشتی فیروز”محفوظ است و هرگونه کپی برداری بدون ذکر منبع ممنوع می باشد.

طراحی و اجرا :  گروه بهداشتی فیروز

0:00
0:00