مواد تشکیل دهنده ی شوینده های البسه و پارچه

محصولات

چکیده ی مقاله:
یک جز اصلی مواد شوینده مایع بر پایه ی سورفاکتانت‌ها می‌باشد که گرد و غبار از پارچه حذف می کند و آن را پاکیزه می‌کند.ترکیبی از سورفاکتانت‌های آنیونی و غیریونی به طور رایج در این محصولات جهت افزایش کارایی محصول،استفاده می‌گردد.به طور کلی،سورفاکتانت‌های آنیونی جهت حذف گرد و غبار و سورفاکتانت‌های غیر یونی جهت پاک کنندگی روغن و چربی استفاده می‌شوند.دیگر مواد تشکیل دهنده در یک فرمول شوینده ی پارچه و البسه در این مقاله شرح داده می‌شود.
۱

مواد تشکیل دهنده ی شوینده های البسه و پارچه:

۱٫ سورفاکتانت‌ها
۲٫ Builders( نرم کننده های آب)
۳٫ قلیا
۴٫ ANTI-REDEPOSITION AGENTS( عوامل ضد ته نشینی مجدد رسوب)
۵٫ آنزیم‌ها
۶٫ سفید کننده‌های با اکسیژن فعال
۷٫ عوامل ضد میکروبی
۸٫ نرم کننده‌های پارچه
۹٫ اسانس
۱۰٫ OPTICAL BRIGHTENERS(شفاف کننده‌های نوری)
۱۱٫ نگه دارنده‌ها
۱۲٫ HYDROTROPE
۱۳٫ کمک کننده های فرایند
۱۴٫ FOAM REGULATORS(تنظیم کننده های فوم)
۱۵٫ CORROSION INHIBITORS (بازدارنده های خوردگی)

۱-سورفاکتانت ها
سورفاکتانت‌ها ،مواد فعال پاک کننده هستند که سه نقش اصلی و مهم دارند:
• نفوذ دادن آب در پارچه و خیساندن
• آزادسازی چرک و گرد و غبار (با کمک فعالیت‌های مکانیکی ماشین لباسشویی)
• امولسیون کردن چرک و آلودگی و پخش نگه داشتن آن‌ها در محلول شستشو

سورفاکتانت‌ها چگونه فعالیت می کنند؟
سورفاکتانت‌ها در یک مولکول خود،دو دامنه (دنباله) دارند: یک دنباله،سر آبدوست و قطبی و دنباله‌ی دیگر، دم آب گریز و چربی دوست.
عملکرد پایه ای سورفاکتانت به این گونه است که سر قطبی آن با سطوح و مواد قطبی به خوبی فعل و انفعال دارد و سر غیرقطبی آن با سطوح و مواد غیرقطبی.

نفوذ دادن آب در پارچه و خیساندن: (شکل۱)

۲

آب،کشش سطحی بسیار بالایی دارد و مواد روی سطح آن می ماند.وقتی یک شوینده به آب اضافه می‌شود،مولکول‌های سورفاکتانت نزدیک به سطح اب تجمع می‌یابند زیرا دم غیرقطبی سورفاکتانت تمایل به دور شدن از آب دارد.از آنجا که سورفاکتانت پیوند بین مولکول‌های آب را می‌شکند،مولکول‌های آب می‌چرخند و مولکول‌های بیشتری از سورفاکتانت در سطح قرار می‌گیرند.چون حالا کشش سطحی آب کاهش یافته است و می‌تواند به سطوح رطوبت ناپذیر مثل پارچه‌ها نفوذ می‌کند.
– آزادسازی چرک و گرد و غبار (با کمک فعالیت‌های مکانیکی ماشین لباسشویی):
آب و روغن معمولا امتزاج ناپذیرند.آب یک سطح قطبی است در حالی که روغن یک سطح غیرقطبی است.بنابراین،در حضور مقدار بالا و کافی مولکول‌های سورفاکتانت ،چربی می تواند کامل امولسیون شده و در آب پخش شود.
بدین ترتیب،قسمت قطبی مولکول سورفاکتانت جذب آب می‌شود و قسمت غیرقطبی سورفاکتانت جذب چربی و روغن می‌شود.مولکول‌های سورفاکتانت پیرامون چربی تجمع می‌یابند و فرم های میسلی کروی در می‌آیند.این فرایند تا زمانی که مولکول‌های سورفاکتانت در دسترس باشند ادامه می‌یابد و چربی‌ها در آب پراکنده می‌شوند.

                                                                                 

مثال‌ها:
سورفاکتانت‌ها مشتق از روغن‌های گیاهی،مواد پتروشیمیایی،چربی‌های حیوانی و یا ترکیب این‌هاست.سه نوع اصلی سورفاکتانت‌ها در محصولات شوینده استفاده می شود: آنیونی،غیریونی،کاتیونی.
*سورفاکتانت‌های آنیونی: دارای سر قطبی بار بار منفی هستند.بار منفی سر آن،با کاتیون سدیم به وجود آمده فرایند ساخت به تعادل می‌رسد.هم چنین،این قطب منفی با دیگر کاتیون‌ها نیز واکنش می‌دهد،که این کاتیون‌ها در آب هستند مثل منیزیم و کلسیم که به طور موثری فعالیت مولکول‌های سورفاکتانت را غیرفعال می‌کنند.آب سخت حاوی این گونه کاتیون‌هاست.
سورفاکتانت‌های آنیونی رایج‌ترین نوع سورفاکتانتی است که در شوینده ها استفاده می شود.آن ها در امولسیون کردن چربی،خاک رس،باقیمانده‌ی نرم کننده‌ی پارچه و ایجاد کف نقش بسزایی دارند.سورفاکتانت‌های آنیونی از جمله: آلکیل سولفونات ‌های خطی،آلکیل آریل سولفونات‌ها مثل دو دسیل بنزن سولفونات و الکل اتر سولفات‌ها مثل لاریل اتر سولفات می‌باشند.
*سورفاکتانت‌های غیر یونی: یک سر غیرقطبی خنثی دارد و بنابراین در آب سخت با یون ها و ذرات باردار غیرفعال نمی‌شوند.این سورفاکتانت‌ها گاهی در محصولات با کف کم استفاده می‌شوند.این سورفاکتانت‌ها می توانند در کنار سورفاکتانت‌های آنیونی استفاده گردند.مانند الکل‌های اتوکسیله.
*سورفاکتانت‌های کاتیونی: یک سر قطبی با بار مثبت دارند.این سورفاکتانت‌ها به طور کلی یک شوینده اولیه به حساب نمی‌آیند اما در نرم کننده‌های پارچه استفاده می‌شوند و نقش آنتی باکتریالی متوسط هم دارند.مانند: ترکیبات آمونیوم کواترنری بلند زنجیر .متداول است که بیش از یک نوع سورفاکتانت در محصولات شوینده استفاده شود.و این مورد به این دلیل است که سورفاکتانت‌ها عملکرد یک دیگر را تقویت می‌کنند.و قدرت پاک کنندگی در مقایسه با دو سورفاکتانت بیشتر می‌شود.این در حالی است که سورفاکتانت‌های کاتیونی و آنیونی بخاطر سرهای غیرهمنامشان با هم سازگاری ندارند.
۲-نرم کننده های آب(Builders)
موادی هستند که فعالیت سورفاکتانت را افزایش می دهند.برای مثال،biulder های مختلف آب را نرم می کنند و کمک می کنند تا مواد آلوده و چرک در آب پراکنده شوند و آلودگی دوباره برنگردد.این مواد باعث قلیاییت می شود که باعث انحلال پذیری آلودگی های روغنی می‌شود.
آب ذاتا و به طور طبیعی دارای یون‌های مثبت است که غلظت دو تا از این یون‌ها :۰۰۱ تعیین کننده‌ی سختی آب است. ۰۰۱ می‌توانند با سورفاکتانت‌های آنیونی واکنش دهند که منجر به کاهش فعالیت سورفاکتانت و پاک کنندگی آن می‌شود.و یا منجر به ایجاد رسوب روی پارچه و داخل ماشین لباسشویی می‌شوند.هم چنین کلسیم ممکن است با لکه‌ها و چرک پیوند دهد لذا آب سخت،فعالیت سورفاکتانت را کاهش می‌دهد.
Builderها با تشکیل کمپلکس با کلسیم و منیزیم آب را نرم می‌کنند.وقتی این کاتیون‌ها کمپلکس تشکیل می‌دهند مانع تداخل عملکرد سورفاکتانت‌ها می‌شوند.

۴                                                                                                                  

مثال‌ها و انواع builderها:
سه نوع builder داریم:
۱-جداکننده‌ها(Sequestrating)
مواد محلول در آب هستند که کمپلکس‌های محلول در آب کلسیم و منیزیم تشکیل می‌دهند.رایج‌ترین آن ها ،سدیم تری پلی فسفات،دیگر فسفات‌ها مثل تترا سدیم پیروفسفات،هگزا متا فسفات و تترا پتاسیم پیروفسفات هستند.
انواع بدون فسفات‌ها،سیترات‌ها،تارتارات‌ها،سوکسینات‌ها و گلوکونات‌ها،پلی کربوکسیلات‌ها ،اتیلن دی آمین تترا استیک اسید،دی اتیلن تری آمین پنتا استیک اسید،هیدروکسی اتیلن دی آمین تری استیک اسید ،دی هیدروکسی اتیل گلایسین و تری اتاول آمین می‌باشند.
۲-رسوب دهنده‌ها: (Precipitating)
این مواد تا زمانی که کمپلکس تشکیل نداده اند،در آب محلول هستند و بعد تشکیل کمپلکس،رسوب می‌دهند.مثل سدیم کربنات

۳-تعویض یون:( Ion exchange)
در آب نامحلولند و کمپلکس‌های نامحلول کلسیم و منیزیم می‌سازند.مثل زئولیت‌ها و سدیم سیلیکات‌ها.

۳- قلیاها

قلیاها ،pHآبی که شوینده در آن است را بالا می‌برند که به شکست ذرات(آلودگی) روغنی و اسیدی کمک می‌کند.از آنجا که pH های خیلی قلیایی،تار و پود پارچه را تخریب می‌کند باید pH کنترل شده باشد.
آب مایعی خنثی است و pH آن ۷ می‌باشد.آب از یک اتم اکسیژن و دو اتم هیدروژن تشکیل شده است.
 ۱*۱۰-۱۴ تعداد مولکول آب به یون‌های  و OH- تجزیه می ‌گردد.

۵                                                                                                                                                                                                                                                                      

    اگر ماده‌ای به آب اضافه گردد که غلظت یون های H+ را بالا ببرد،محلول اسیدی شده و pH زیر ۷ می افتد.و اگر ماده‌ای غلظت یون های OH- افزایش یابد،محلول قلیایی می‌شود و pH بالای ۷ می‌شود.قلیاها ،غلظت یون‌های OH- را بالا می برند بنابراین pH هنگام شستشو با شوینده بالا می‌رود.

۶                                                                                              

چرک‌ها و سطوح پارچه به طور کلی بارهای منفی دارند.با افزایش یون‌های منفی در محلول ،بار منفی پارچه بیشتر می‌شود و از آن جا که بارهای همنام یک دیگر دفع می‌کنند ،حذف آلودگی تسهیل می‌گردد.
مثال: سدیم کربنات،سدیم بیکربنات،سدیم سیلیکات،سدیم سیترات و آمونیوم هیدروکسید ممکن است جهت افزایش pH شوینده استفاده شوند.
۴- ANTI-REDEPOSITION AGENTS( عوامل ضد ته نشینی مجدد رسوب)
این مواد مانع از برگشت و رسوب گذاری مجدد چرک های جدا شده از پارچه می‌شوند.
این عوامل بار منفی سطح پارچه را زیاد کرده و بار منفی،چرک را دفع می‌کند لذا مانع از برگشت و نشست آلودگی و چرک روی البسه و پارچه می‌شوند.

۷                                                                                                                                                                                                                                                            مثال ها:
کربوکسی متیل سلولز(CMC)،که روی پارچه‌های پنبه‌ای موثر است.پلی وینیل پیرولیدون(PVP) روی پارچه‌ای مصنوعی و پشمی موثر است.پلی اتیلن گلایکول و پلی وینیل الکل نیز ممکن است به عنوان عوامل ضد رسوب مجدد استفاده گردند.
۵-آنزیم‌ها(Enzymes)
آنزیم‌ها دو نقش اصلی در شوینده‌ها دارند:
موثر بر حذف لکه
• حفظ رنگ و ماهیت پارچه
آنزیم‌ها مولکول‌های بزرگ پروتئینی،کربوهیدرات و چربی به قطعات کوچکتر می شکنند.این قطعات کوچک،محلول در آب هستند اندازه و قطبیت این قطعات با سورفاکتانت‌ها سازگارند که پخش این قطعات را در محلول تسهیل می‌کند.
آنزیم‌ها کاتالیست هستند.کاتالیست‌ها بدون این که خودشان در واکنش‌های شیمیایی مصرف شوند،سرعت واکنش را افزایش می‌دهند.بنابراین،مقدار خیلی کمی از آنزیم در فرمول شوینده‌های لباس مورد نیاز است زیرا آنزیم مرتبا می‌تواند استفاده شود.اما این به معنی نیست که محلول شوینده مجدد قابل استفاده است،با این که آنزیم‌ها ممکن است که فعال بمانند اما دیگر اجزای سازنده ی شوینده کارایی شان محدود می شود و قدرتشان در پخش ذرات چرک کاهش می یابد.بیشتر آنزیم‌ها در دماهای بالا مثلا ۶۰ درجه ی سانتی گراد غیرفعال می گردند.و بیشترین فعالیت را در آب ولرم با دمای ۴۰ درجه ی سانتی گراد دارند.این در حالی است که برخی آنزیم در آب سرد فعالیت موثر خود را دارند.

*حذف لکه:
آنزیم های مختلف روی پیش ماده های مختلف اثر گذاشته و آنها را می شکنند.بعضی آنزیم ها لکه های پروتئین به قطعات ریز را خرد می کنند که این قطعات پپتید نام دارند.(مانند:لکه خون،لبنیات،تخم مرغ،گوشت،…)
دیگر آنزیم ها کربوهیدرات ها (مانند: پاستا،سیب زمینی و برنج)را به قطعات کوچکی به نام الیگوساکاریدها یا مونوساکاریدها تبدیل می‌کنند.دیگر آنزیم ها چربی ها را مثل روغن و کره را تجزیه می کنند.لکه از هر نوعی که باشد ،بعد از تجزیه توسط آنزیم ،سورفاکتانت ها قطعات حاصل را پخش می کنند.

*حفظ رنگ و ماهیت پارچه:
برخی آنزیم ها با متصل شدن به الیاف به ویژه آن هایی که از سطح پارچه به جلو آمده اند،باعث نرم شدن پارچه می شوند. یک سطح نرم و صاف پنبه ای بدان معنی است که خاک کمتر به آسانی توسط الیاف گرفته شده، و به راحتی آزاد کردند.آنزیم مانع از ریش ریش شدن و دانه دار شدن پارچه می‌شود لذا از بافت پارچه محافظت می گردد.
مثال ها:
رایج ترین آنزیم های مورد استفاده پروتئازها هستند که پروتئین ها را تجزیه می کنند.آمیلازها نشاسته که نوعی کربوهیدرات است را می شکنند و لیپازها چربی را تجزیه می کنند.

۶-سفید کننده های با اکسیژن فعال
سفیدکننده های با اکسیژن فعال با حذف لکه ها از پارچه،درخشندگی و سفیدی پارچه را افزایش می دهند.این مواد معمولا برای پارچه های رنگی مناسب هستند تا رنگ پارچه تغییر نکند.

*نحوه ی عملکرد:
سفیدکننده های با اکسیژن فعال لکه را اکسید می کنند.به این معنا که عنصر فعال سفید کننده الکترون ها از لکه می گیرد،در نتیجه:
• پیوندهای شیمیایی لکه می شکنند و مولکول باز می شود و قطعات توسط سورفاکتانت ها در آب پخش می شوند.
• یک تغییر در نحوه ی اکسیداسیون لکه منجر به بی رنگ شدن پارچه می گردد.
ماده ی فعال در سفیدکننده ی با اکسیژن ،هیدروژن پروکسید می باشد.

مثال ها:
سدیم پرکربنات ،رایج ترین سفید کننده ی اکسیژن دار می باشد.اما فقط بالای ۶۰ درجه ی سانتی گراد فعال هستند.به این دلیل،فعال کننده های سفید کننده به شوینده هایی اضافه می شوند که در آب سرد استفاده می شوند.

۷-عوامل ضد میکروبی

عوامل ضد میکروبی، که گاهی ضد عفونی کننده هم خوانده می شوند ،میکروارگانیسم ها را ازبین می کشند و یا رشد آن ها را متوقف می کنند.میکرو ارگانیسم ها شامل باکتری ها،قارچ و ویروس ها هستند.
این عوامل از نظر بهداشتی پارچه ها را تمیز می کنند ،مانع از انتقال بیماری می شوند و بوی ناشی از میکروارگانیسم ها را کم می‌کند.

عوامل ضد میکروبی به روش های مختلف نقش بازی می کنند.برخی با تداخل در ساختار دیواره و غشای سلولی اثر ضد میکروبی دارند.برخی مانع از ساخت پروتئین های میکروبی،نوکلئیک اسیدها یا متابولیت های ضروری می شوند.این اثر تداخل منجر به کشته شدن میکروب ها و مانع از رشد آن ها می شود.

مثال ها:
کلریدهای آمونیوم کواترنری و الکل ها به عنوان ضد عفونی کننده ها استفاده می شوند.
۸-نرم کننده های پارچه:
نرم کننده ها سه نقش اصلی روی پارچه دارند:
• نرم کنندگی و لطافت پارچه
• کاهش الکتریسیته و جلوگیری از چسبندگی پارچه
• مانع از چروکیده شدن و سهولت در اتو کشیدن

*نحوه ی عملکرد:
نرم کنندگی و لطافت پارچه

نرم کننده های پارچه ،سورفکتان های کاتیونی هستند به این معنی که سرهای قطبی آن ها بار مثبت دارند.این سورفاکتانت ها به سطح با بار منفی پارچه جذب می شوند و به پارچه متصل می شوند.با اتصال سر مثبت این سورفاکتانت ها ،دم چربیرو به سطح پارچه می شود و حس نرمی و لطافت به پارچه داده می شود.لایه ای از مولکول ها روی سطح می نشیند و معمولا به پارچه خاصیت ضدآبی می دهد.

کاهش استاتیک
بار الکتریکی و بار ساکن،از روی هم قرار گیری پارچه ها به ویژه پارچه های خشک ایجاد می شوند.زمانی که نرم کننده روی پارچه می نشیند ،یک پوشش لغزنده ایجاد می شود که هنگام تماس پارچه ها باهم استاتیک و بار ساکن ایجاد نشود.پوشش حاصل از مولکول های نرم کننده ،الکتریسیته را هدایت می کند و بارها منقل می شود و خنثی می شوند.
۹-اسانس ها
اسانس ها بوی مطبوعی به شوینده ها و محصولات می دهد.بوهای بد ناشی از مواد شیمیایی پاک کننده و چرک ها را خنثی می کنند و حس خوبی را به ما منتقل می کنند.
اسانس ها مواد شیمیایی هستند که رایحه یشان برای ما قابل تشخیص هستند.بینی افراد دارای صدها گیرنده ی بویایی است که که به مولکول های بو متصل می شوند.مثل یک کلید در قفل متناسب با خود،مولکول های رایحه خاص به گیرنده های اختصاصی خود می چسبند اگر شکلشان باهم هماهنگ باشد.به این فرایند تشخیص مولکولی می گویند.بنابراین ،رایحه متناسب با شکل و ساختار شیمیایی مولکول است.
مثال ها:
در صنعت رایحه های مختلفی وجود دارد.

۱۰-درخشان کننده ی نوری(اپتیکال برایتنر)

درخشان کننده های نوری ،میزان نور بازتابش شده از سطح پارچه را افزایش می دهند.و باعث می شوند که پارچه سفید تر و درخشان تر به نظر برسد و پارچه را نو جلوه می کند.

*نحوه ی عملکرد:
درخشان کننده های نوری ماسک یک رنگ نامطلوب هستند، مانند زرد شدن پارچه که به طور طبیعی در طول زمان رخ می دهد. این مواد به رنگ های مکمل هم شناخته شده اند.
رنگ های مختلف به علت وجود طول موج های متفاوت زیاد در نور به وجود می آیند و بستگی به طبیعت آن سطحی دارد که نور به آن تابیده و بازتابیده می شود.رنگ مشاهده شده ترکیبی از تمام طول موج هایی نوری است که به چشم ما می رسد.انسان ها فقط قسمتی از کل طول موج های نوری را قادر است ببیند که این ناحیه،طیف مرئی نامیده می شود.بعد نور مرئی طیف فرابنفش قرار گرفته است.
اپتیکال برایتنرها به پارچه متصل می شوند ،نور فرابنفش مرئی را جذب کرده و به نور آبی مرئی تبدیل می کند.نور آبی ساطع شده با نور زرد تداخل می کند و رنگ سفید را نمایان می کنند.۸                                                                        

مثال ها:
برخی از انواع اپتیکال برایتنرها شامل آمینوتری آزین ها ،کومارین ها و استیلبن ها هستند.

۱۱-نگه دارنده ها:
نگه دارنده ها ،در زمان انبارش مانع از تخریب محصول می شوند.به طور کلی،نگه دارنده ها فقط در مایعات شوینده مورد نیاز هستند.

*نحوه ی عملکرد:
تمام محتویات مواد شوینده ی آلی مانند سورفاکتانت ها و آنزیم ها در محیط زیست،تجزیه پذیر هستند.این به این معناست که این مواد توسط باکتری ها شکسته و تجزیه می شوند.از آنجا که باکتری ها در ظروف شوینده نفوذ می کنند و در زمان انبارش باعث تخریب شوینده می شود.نگه دارنده ها با کشتن باکتری ها مانع از تخریب می شوند.
مثال ها:
برخی نگه دارنده ها مثل گلوتارآلدهید و E.D.T.A .
۱۲-هیدروتروپ‌ها

هیدروتروپ ها یا حلال ها،با جلوگیری از تشکیل ژل یا دو فازی شدن در بطری ،ویژگی های مواد شوینده را حفظ می کند .
*عملکرد:
هیدروتروپ ها شبیه سورفاکتانت ها هستند که دارای دو سر هستند:سر قطبی و سر غیر قطبی.با وجود شباهت هایی که به سورفاکتانت ها دارند اما کوچکتر و خطی بودنشان کمتر از مولکول های سورفاکتانت هستند.این مواد در میسل های سورفاکتانت تداخل ایجاد کرده و مانع از تشکیل ژل و فازهای جامد میشود و هم چنین باعث جلوگیری از ویسکوز شدن محصول می شود.
لذا حضور این مواد در فرمول باعث حفظ بافت و یکدست ماندن محصول می شود.

مثال ها:
سولفونات های آروماتیک کوتاه زنجیر: زایلن سولفونات،کومن سولفونات،اوره و برخی گلایکول اتر سولفات ها.

۱۳-کمک کننده های فرایند:

کمک کننده های فرایند باعث حفظ ویژگی های فیزیکی محصول در انبار و هنگام استفاده ی مصرف کننده می شود.

*نحوه ی عملکرد:
انواع گوناگونی دارند:
۱-مواد خشک کن: موادی هستند که قادر به ایجاد پیوندهای چندگانه با مولکول های آب هستند.و باعث تشکیل مولکول های هیدراته شده و مانع از رسیدن رطوبت به دترجنت های پودری می شوند.مثل سدیم سولفات که رایج ترین نوع می باشد.
۲-حلال:باعث انحلال مواد تشکیل دهنده ی شوینده های مایع در آب می شوند.بعضی از حلال ها که ساختار میسلی دارند با آب مخلوط می شوند و مواد را که به تنهایی در آب حل نمی شوند،را محلول می کند.و یک ساختار یکنواخت را برای شوینده ی مایع حفظ می کند.
۳-الکل ها: مثالی از حلال ها هستند که اثر دیگری دارند و آن کاهش نقطه ی انجماد شوینده های مایع البسه هستند و مانع از تشکیل بلور در دترجنت می شوند و سبب حفظ ویژگی های فیزیکی محصول می گردند.مانند اتانول و پروپانول.
۱۴-تنظیم کننده های کف:

تنظیم کننده های کف مانع از تشکیل رسوب هنگام چرخش در ماشین می شوند.به ویژه در ماشین های لباسشویی ای که از جلو شوینده ریخته می شود،انرژی مکانیکی حاصل از شستشو در برخورد با دیواره باعث می شود که مواد کلویید تشکیل دهند.مقدار زیاد کف و تشکیل کلویید،کیفیت شویندگی را کاهش می دهد.
تنظیم کننده های کف هم مانع از تشکیل فوم زیاد و تخریب سورفاکتانت ها می شود و هم چنین با تشکیل حباب های کف مانع از تشکیل پل های آب گریز بین حباب ها می شود.

مثال:
تنظیم کننده های کف عموما مولکول های بلند زنجیر آب گریز هستند.مثل صابون ها،سیلوکسان ها و پارافین ها.

۱۵-مواد ضد خوردگی:

مواد ضد خوردگی مانع از خوردگی فلزات درون دیواره ماشین می شود.این مواد برای ماشین هایی که دیواره درونیشان از جنس فولاد ضد زنگ یا پلاستیک است،مورد نیاز نیست.

نوع عملکرد:

برای واکنش خوردگی،عناصر زیر از یک سلول گالوانی باید حضور داشته باشند:
• آنود: الکترود با بار مثبت که الکترون ها از آن جریان می یابند و آند محلی است که واکنش اکسایش انجام می شود.
• کاتد:الکترود با بار منفی که الکترون ها به آن جریان می یابند و محلی است که واکنش کاهش رخ می دهد.
• یک هادی جریان بین آند و کاتد مثل فلز
• یک مایع الکترولیت که ارتباط دهنده ی آند و کاتد است.

در ماشین لباسشویی آند و کاتد،سطوح فلزی ماشین است که در میزان بار باهم اختلاف دارند،حتی اگر لحظه ای این اختلاف بار بینشان ایجاد شود.هادی جریان توسط سطوح فلزی ما بین این دو نقطه ایجاد می شود.و الکترولیت ترکیب آب و شوینده می باشد.جریان الکتریسیته در این سل ،در طی زمان سبب خوردگی فلز می شود.

ضد خوردگی ها با تشکیل یک لایه نازک فوم ،نقش جلوگیری کننده یا کاهش محیط های باردار روی سطوح فلز می شوند .مانند سدیم سیلیکات.     

گردآورنده : سارا باباحسینی

دریافت نسخه پی دی اف مقاله

مطالب مرتبط

حضور معاون هماهنگی کسب و کار وزارت صمت در گروه بهداشتی فیروز 16 اسفند 1402
تجلیل از مدیر عامل گروه بهداشتی فیروز در هشتمین دوره جایزه ملی امین‌الضرب 13 اسفند 1402
حضور نماینده گروه بهداشتی فیروز در اولین رویداد سراسری نابینایان و تحول دیجیتال 2 اسفند 1402
گروه تولیدی فیروز برای سیزدهمین سال متوالی به‌عنوان واحد نمونه استانی استاندارد انتخاب شد 20 دی 1402
گزارش تصویری نمایشگاه  ایران کازمتیکا دی ماه ۱۴۰۲ 13 دی 1402
حضور گروه بهداشتی فیروز در نمایشگاه ایران کازمتیکا 11 دی 1402

2 پاسخ به “مواد تشکیل دهنده ی شوینده های البسه و پارچه”

  1. مجد گفت:

    با سلام
    به عنوان یک کارشناس R&D مطالب بسیار علمی و مفید تهیه شده است که جای تقدیر و تشکر و خسته نباشید دارد، در این میان اگر مراجع علمی مطالب مذکور قید میگشت بی شک یه مقاله کامل می بود.
    با تشکر

  2. ر گفت:

    خیلیییییییییییییییییییییییییییییی طولانی بود . ولی بد نبود

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مواد تشکیل دهنده ی شوینده های البسه و پارچه

چکیده ی مقاله:
یک جز اصلی مواد شوینده مایع بر پایه ی سورفاکتانت‌ها می‌باشد که گرد و غبار از پارچه حذف می کند و آن را پاکیزه می‌کند.ترکیبی از سورفاکتانت‌های آنیونی و غیریونی به طور رایج در این محصولات جهت افزایش کارایی محصول،استفاده می‌گردد.به طور کلی،سورفاکتانت‌های آنیونی جهت حذف گرد و غبار و سورفاکتانت‌های غیر یونی جهت پاک کنندگی روغن و چربی استفاده می‌شوند.دیگر مواد تشکیل دهنده در یک فرمول شوینده ی پارچه و البسه در این مقاله شرح داده می‌شود.
۱

مواد تشکیل دهنده ی شوینده های البسه و پارچه:

۱٫ سورفاکتانت‌ها
۲٫ Builders( نرم کننده های آب)
۳٫ قلیا
۴٫ ANTI-REDEPOSITION AGENTS( عوامل ضد ته نشینی مجدد رسوب)
۵٫ آنزیم‌ها
۶٫ سفید کننده‌های با اکسیژن فعال
۷٫ عوامل ضد میکروبی
۸٫ نرم کننده‌های پارچه
۹٫ اسانس
۱۰٫ OPTICAL BRIGHTENERS(شفاف کننده‌های نوری)
۱۱٫ نگه دارنده‌ها
۱۲٫ HYDROTROPE
۱۳٫ کمک کننده های فرایند
۱۴٫ FOAM REGULATORS(تنظیم کننده های فوم)
۱۵٫ CORROSION INHIBITORS (بازدارنده های خوردگی)

۱-سورفاکتانت ها
سورفاکتانت‌ها ،مواد فعال پاک کننده هستند که سه نقش اصلی و مهم دارند:
• نفوذ دادن آب در پارچه و خیساندن
• آزادسازی چرک و گرد و غبار (با کمک فعالیت‌های مکانیکی ماشین لباسشویی)
• امولسیون کردن چرک و آلودگی و پخش نگه داشتن آن‌ها در محلول شستشو

سورفاکتانت‌ها چگونه فعالیت می کنند؟
سورفاکتانت‌ها در یک مولکول خود،دو دامنه (دنباله) دارند: یک دنباله،سر آبدوست و قطبی و دنباله‌ی دیگر، دم آب گریز و چربی دوست.
عملکرد پایه ای سورفاکتانت به این گونه است که سر قطبی آن با سطوح و مواد قطبی به خوبی فعل و انفعال دارد و سر غیرقطبی آن با سطوح و مواد غیرقطبی.

نفوذ دادن آب در پارچه و خیساندن: (شکل۱)

۲

آب،کشش سطحی بسیار بالایی دارد و مواد روی سطح آن می ماند.وقتی یک شوینده به آب اضافه می‌شود،مولکول‌های سورفاکتانت نزدیک به سطح اب تجمع می‌یابند زیرا دم غیرقطبی سورفاکتانت تمایل به دور شدن از آب دارد.از آنجا که سورفاکتانت پیوند بین مولکول‌های آب را می‌شکند،مولکول‌های آب می‌چرخند و مولکول‌های بیشتری از سورفاکتانت در سطح قرار می‌گیرند.چون حالا کشش سطحی آب کاهش یافته است و می‌تواند به سطوح رطوبت ناپذیر مثل پارچه‌ها نفوذ می‌کند.
– آزادسازی چرک و گرد و غبار (با کمک فعالیت‌های مکانیکی ماشین لباسشویی):
آب و روغن معمولا امتزاج ناپذیرند.آب یک سطح قطبی است در حالی که روغن یک سطح غیرقطبی است.بنابراین،در حضور مقدار بالا و کافی مولکول‌های سورفاکتانت ،چربی می تواند کامل امولسیون شده و در آب پخش شود.
بدین ترتیب،قسمت قطبی مولکول سورفاکتانت جذب آب می‌شود و قسمت غیرقطبی سورفاکتانت جذب چربی و روغن می‌شود.مولکول‌های سورفاکتانت پیرامون چربی تجمع می‌یابند و فرم های میسلی کروی در می‌آیند.این فرایند تا زمانی که مولکول‌های سورفاکتانت در دسترس باشند ادامه می‌یابد و چربی‌ها در آب پراکنده می‌شوند.

                                                                                 

مثال‌ها:
سورفاکتانت‌ها مشتق از روغن‌های گیاهی،مواد پتروشیمیایی،چربی‌های حیوانی و یا ترکیب این‌هاست.سه نوع اصلی سورفاکتانت‌ها در محصولات شوینده استفاده می شود: آنیونی،غیریونی،کاتیونی.
*سورفاکتانت‌های آنیونی: دارای سر قطبی بار بار منفی هستند.بار منفی سر آن،با کاتیون سدیم به وجود آمده فرایند ساخت به تعادل می‌رسد.هم چنین،این قطب منفی با دیگر کاتیون‌ها نیز واکنش می‌دهد،که این کاتیون‌ها در آب هستند مثل منیزیم و کلسیم که به طور موثری فعالیت مولکول‌های سورفاکتانت را غیرفعال می‌کنند.آب سخت حاوی این گونه کاتیون‌هاست.
سورفاکتانت‌های آنیونی رایج‌ترین نوع سورفاکتانتی است که در شوینده ها استفاده می شود.آن ها در امولسیون کردن چربی،خاک رس،باقیمانده‌ی نرم کننده‌ی پارچه و ایجاد کف نقش بسزایی دارند.سورفاکتانت‌های آنیونی از جمله: آلکیل سولفونات ‌های خطی،آلکیل آریل سولفونات‌ها مثل دو دسیل بنزن سولفونات و الکل اتر سولفات‌ها مثل لاریل اتر سولفات می‌باشند.
*سورفاکتانت‌های غیر یونی: یک سر غیرقطبی خنثی دارد و بنابراین در آب سخت با یون ها و ذرات باردار غیرفعال نمی‌شوند.این سورفاکتانت‌ها گاهی در محصولات با کف کم استفاده می‌شوند.این سورفاکتانت‌ها می توانند در کنار سورفاکتانت‌های آنیونی استفاده گردند.مانند الکل‌های اتوکسیله.
*سورفاکتانت‌های کاتیونی: یک سر قطبی با بار مثبت دارند.این سورفاکتانت‌ها به طور کلی یک شوینده اولیه به حساب نمی‌آیند اما در نرم کننده‌های پارچه استفاده می‌شوند و نقش آنتی باکتریالی متوسط هم دارند.مانند: ترکیبات آمونیوم کواترنری بلند زنجیر .متداول است که بیش از یک نوع سورفاکتانت در محصولات شوینده استفاده شود.و این مورد به این دلیل است که سورفاکتانت‌ها عملکرد یک دیگر را تقویت می‌کنند.و قدرت پاک کنندگی در مقایسه با دو سورفاکتانت بیشتر می‌شود.این در حالی است که سورفاکتانت‌های کاتیونی و آنیونی بخاطر سرهای غیرهمنامشان با هم سازگاری ندارند.
۲-نرم کننده های آب(Builders)
موادی هستند که فعالیت سورفاکتانت را افزایش می دهند.برای مثال،biulder های مختلف آب را نرم می کنند و کمک می کنند تا مواد آلوده و چرک در آب پراکنده شوند و آلودگی دوباره برنگردد.این مواد باعث قلیاییت می شود که باعث انحلال پذیری آلودگی های روغنی می‌شود.
آب ذاتا و به طور طبیعی دارای یون‌های مثبت است که غلظت دو تا از این یون‌ها :۰۰۱ تعیین کننده‌ی سختی آب است. ۰۰۱ می‌توانند با سورفاکتانت‌های آنیونی واکنش دهند که منجر به کاهش فعالیت سورفاکتانت و پاک کنندگی آن می‌شود.و یا منجر به ایجاد رسوب روی پارچه و داخل ماشین لباسشویی می‌شوند.هم چنین کلسیم ممکن است با لکه‌ها و چرک پیوند دهد لذا آب سخت،فعالیت سورفاکتانت را کاهش می‌دهد.
Builderها با تشکیل کمپلکس با کلسیم و منیزیم آب را نرم می‌کنند.وقتی این کاتیون‌ها کمپلکس تشکیل می‌دهند مانع تداخل عملکرد سورفاکتانت‌ها می‌شوند.

۴                                                                                                                  

مثال‌ها و انواع builderها:
سه نوع builder داریم:
۱-جداکننده‌ها(Sequestrating)
مواد محلول در آب هستند که کمپلکس‌های محلول در آب کلسیم و منیزیم تشکیل می‌دهند.رایج‌ترین آن ها ،سدیم تری پلی فسفات،دیگر فسفات‌ها مثل تترا سدیم پیروفسفات،هگزا متا فسفات و تترا پتاسیم پیروفسفات هستند.
انواع بدون فسفات‌ها،سیترات‌ها،تارتارات‌ها،سوکسینات‌ها و گلوکونات‌ها،پلی کربوکسیلات‌ها ،اتیلن دی آمین تترا استیک اسید،دی اتیلن تری آمین پنتا استیک اسید،هیدروکسی اتیلن دی آمین تری استیک اسید ،دی هیدروکسی اتیل گلایسین و تری اتاول آمین می‌باشند.
۲-رسوب دهنده‌ها: (Precipitating)
این مواد تا زمانی که کمپلکس تشکیل نداده اند،در آب محلول هستند و بعد تشکیل کمپلکس،رسوب می‌دهند.مثل سدیم کربنات

۳-تعویض یون:( Ion exchange)
در آب نامحلولند و کمپلکس‌های نامحلول کلسیم و منیزیم می‌سازند.مثل زئولیت‌ها و سدیم سیلیکات‌ها.

۳- قلیاها

قلیاها ،pHآبی که شوینده در آن است را بالا می‌برند که به شکست ذرات(آلودگی) روغنی و اسیدی کمک می‌کند.از آنجا که pH های خیلی قلیایی،تار و پود پارچه را تخریب می‌کند باید pH کنترل شده باشد.
آب مایعی خنثی است و pH آن ۷ می‌باشد.آب از یک اتم اکسیژن و دو اتم هیدروژن تشکیل شده است.
 ۱*۱۰-۱۴ تعداد مولکول آب به یون‌های  و OH- تجزیه می ‌گردد.

۵                                                                                                                                                                                                                                                                      

    اگر ماده‌ای به آب اضافه گردد که غلظت یون های H+ را بالا ببرد،محلول اسیدی شده و pH زیر ۷ می افتد.و اگر ماده‌ای غلظت یون های OH- افزایش یابد،محلول قلیایی می‌شود و pH بالای ۷ می‌شود.قلیاها ،غلظت یون‌های OH- را بالا می برند بنابراین pH هنگام شستشو با شوینده بالا می‌رود.

۶                                                                                              

چرک‌ها و سطوح پارچه به طور کلی بارهای منفی دارند.با افزایش یون‌های منفی در محلول ،بار منفی پارچه بیشتر می‌شود و از آن جا که بارهای همنام یک دیگر دفع می‌کنند ،حذف آلودگی تسهیل می‌گردد.
مثال: سدیم کربنات،سدیم بیکربنات،سدیم سیلیکات،سدیم سیترات و آمونیوم هیدروکسید ممکن است جهت افزایش pH شوینده استفاده شوند.
۴- ANTI-REDEPOSITION AGENTS( عوامل ضد ته نشینی مجدد رسوب)
این مواد مانع از برگشت و رسوب گذاری مجدد چرک های جدا شده از پارچه می‌شوند.
این عوامل بار منفی سطح پارچه را زیاد کرده و بار منفی،چرک را دفع می‌کند لذا مانع از برگشت و نشست آلودگی و چرک روی البسه و پارچه می‌شوند.

۷                                                                                                                                                                                                                                                            مثال ها:
کربوکسی متیل سلولز(CMC)،که روی پارچه‌های پنبه‌ای موثر است.پلی وینیل پیرولیدون(PVP) روی پارچه‌ای مصنوعی و پشمی موثر است.پلی اتیلن گلایکول و پلی وینیل الکل نیز ممکن است به عنوان عوامل ضد رسوب مجدد استفاده گردند.
۵-آنزیم‌ها(Enzymes)
آنزیم‌ها دو نقش اصلی در شوینده‌ها دارند:
موثر بر حذف لکه
• حفظ رنگ و ماهیت پارچه
آنزیم‌ها مولکول‌های بزرگ پروتئینی،کربوهیدرات و چربی به قطعات کوچکتر می شکنند.این قطعات کوچک،محلول در آب هستند اندازه و قطبیت این قطعات با سورفاکتانت‌ها سازگارند که پخش این قطعات را در محلول تسهیل می‌کند.
آنزیم‌ها کاتالیست هستند.کاتالیست‌ها بدون این که خودشان در واکنش‌های شیمیایی مصرف شوند،سرعت واکنش را افزایش می‌دهند.بنابراین،مقدار خیلی کمی از آنزیم در فرمول شوینده‌های لباس مورد نیاز است زیرا آنزیم مرتبا می‌تواند استفاده شود.اما این به معنی نیست که محلول شوینده مجدد قابل استفاده است،با این که آنزیم‌ها ممکن است که فعال بمانند اما دیگر اجزای سازنده ی شوینده کارایی شان محدود می شود و قدرتشان در پخش ذرات چرک کاهش می یابد.بیشتر آنزیم‌ها در دماهای بالا مثلا ۶۰ درجه ی سانتی گراد غیرفعال می گردند.و بیشترین فعالیت را در آب ولرم با دمای ۴۰ درجه ی سانتی گراد دارند.این در حالی است که برخی آنزیم در آب سرد فعالیت موثر خود را دارند.

*حذف لکه:
آنزیم های مختلف روی پیش ماده های مختلف اثر گذاشته و آنها را می شکنند.بعضی آنزیم ها لکه های پروتئین به قطعات ریز را خرد می کنند که این قطعات پپتید نام دارند.(مانند:لکه خون،لبنیات،تخم مرغ،گوشت،…)
دیگر آنزیم ها کربوهیدرات ها (مانند: پاستا،سیب زمینی و برنج)را به قطعات کوچکی به نام الیگوساکاریدها یا مونوساکاریدها تبدیل می‌کنند.دیگر آنزیم ها چربی ها را مثل روغن و کره را تجزیه می کنند.لکه از هر نوعی که باشد ،بعد از تجزیه توسط آنزیم ،سورفاکتانت ها قطعات حاصل را پخش می کنند.

*حفظ رنگ و ماهیت پارچه:
برخی آنزیم ها با متصل شدن به الیاف به ویژه آن هایی که از سطح پارچه به جلو آمده اند،باعث نرم شدن پارچه می شوند. یک سطح نرم و صاف پنبه ای بدان معنی است که خاک کمتر به آسانی توسط الیاف گرفته شده، و به راحتی آزاد کردند.آنزیم مانع از ریش ریش شدن و دانه دار شدن پارچه می‌شود لذا از بافت پارچه محافظت می گردد.
مثال ها:
رایج ترین آنزیم های مورد استفاده پروتئازها هستند که پروتئین ها را تجزیه می کنند.آمیلازها نشاسته که نوعی کربوهیدرات است را می شکنند و لیپازها چربی را تجزیه می کنند.

۶-سفید کننده های با اکسیژن فعال
سفیدکننده های با اکسیژن فعال با حذف لکه ها از پارچه،درخشندگی و سفیدی پارچه را افزایش می دهند.این مواد معمولا برای پارچه های رنگی مناسب هستند تا رنگ پارچه تغییر نکند.

*نحوه ی عملکرد:
سفیدکننده های با اکسیژن فعال لکه را اکسید می کنند.به این معنا که عنصر فعال سفید کننده الکترون ها از لکه می گیرد،در نتیجه:
• پیوندهای شیمیایی لکه می شکنند و مولکول باز می شود و قطعات توسط سورفاکتانت ها در آب پخش می شوند.
• یک تغییر در نحوه ی اکسیداسیون لکه منجر به بی رنگ شدن پارچه می گردد.
ماده ی فعال در سفیدکننده ی با اکسیژن ،هیدروژن پروکسید می باشد.

مثال ها:
سدیم پرکربنات ،رایج ترین سفید کننده ی اکسیژن دار می باشد.اما فقط بالای ۶۰ درجه ی سانتی گراد فعال هستند.به این دلیل،فعال کننده های سفید کننده به شوینده هایی اضافه می شوند که در آب سرد استفاده می شوند.

۷-عوامل ضد میکروبی

عوامل ضد میکروبی، که گاهی ضد عفونی کننده هم خوانده می شوند ،میکروارگانیسم ها را ازبین می کشند و یا رشد آن ها را متوقف می کنند.میکرو ارگانیسم ها شامل باکتری ها،قارچ و ویروس ها هستند.
این عوامل از نظر بهداشتی پارچه ها را تمیز می کنند ،مانع از انتقال بیماری می شوند و بوی ناشی از میکروارگانیسم ها را کم می‌کند.

عوامل ضد میکروبی به روش های مختلف نقش بازی می کنند.برخی با تداخل در ساختار دیواره و غشای سلولی اثر ضد میکروبی دارند.برخی مانع از ساخت پروتئین های میکروبی،نوکلئیک اسیدها یا متابولیت های ضروری می شوند.این اثر تداخل منجر به کشته شدن میکروب ها و مانع از رشد آن ها می شود.

مثال ها:
کلریدهای آمونیوم کواترنری و الکل ها به عنوان ضد عفونی کننده ها استفاده می شوند.
۸-نرم کننده های پارچه:
نرم کننده ها سه نقش اصلی روی پارچه دارند:
• نرم کنندگی و لطافت پارچه
• کاهش الکتریسیته و جلوگیری از چسبندگی پارچه
• مانع از چروکیده شدن و سهولت در اتو کشیدن

*نحوه ی عملکرد:
نرم کنندگی و لطافت پارچه

نرم کننده های پارچه ،سورفکتان های کاتیونی هستند به این معنی که سرهای قطبی آن ها بار مثبت دارند.این سورفاکتانت ها به سطح با بار منفی پارچه جذب می شوند و به پارچه متصل می شوند.با اتصال سر مثبت این سورفاکتانت ها ،دم چربیرو به سطح پارچه می شود و حس نرمی و لطافت به پارچه داده می شود.لایه ای از مولکول ها روی سطح می نشیند و معمولا به پارچه خاصیت ضدآبی می دهد.

کاهش استاتیک
بار الکتریکی و بار ساکن،از روی هم قرار گیری پارچه ها به ویژه پارچه های خشک ایجاد می شوند.زمانی که نرم کننده روی پارچه می نشیند ،یک پوشش لغزنده ایجاد می شود که هنگام تماس پارچه ها باهم استاتیک و بار ساکن ایجاد نشود.پوشش حاصل از مولکول های نرم کننده ،الکتریسیته را هدایت می کند و بارها منقل می شود و خنثی می شوند.
۹-اسانس ها
اسانس ها بوی مطبوعی به شوینده ها و محصولات می دهد.بوهای بد ناشی از مواد شیمیایی پاک کننده و چرک ها را خنثی می کنند و حس خوبی را به ما منتقل می کنند.
اسانس ها مواد شیمیایی هستند که رایحه یشان برای ما قابل تشخیص هستند.بینی افراد دارای صدها گیرنده ی بویایی است که که به مولکول های بو متصل می شوند.مثل یک کلید در قفل متناسب با خود،مولکول های رایحه خاص به گیرنده های اختصاصی خود می چسبند اگر شکلشان باهم هماهنگ باشد.به این فرایند تشخیص مولکولی می گویند.بنابراین ،رایحه متناسب با شکل و ساختار شیمیایی مولکول است.
مثال ها:
در صنعت رایحه های مختلفی وجود دارد.

۱۰-درخشان کننده ی نوری(اپتیکال برایتنر)

درخشان کننده های نوری ،میزان نور بازتابش شده از سطح پارچه را افزایش می دهند.و باعث می شوند که پارچه سفید تر و درخشان تر به نظر برسد و پارچه را نو جلوه می کند.

*نحوه ی عملکرد:
درخشان کننده های نوری ماسک یک رنگ نامطلوب هستند، مانند زرد شدن پارچه که به طور طبیعی در طول زمان رخ می دهد. این مواد به رنگ های مکمل هم شناخته شده اند.
رنگ های مختلف به علت وجود طول موج های متفاوت زیاد در نور به وجود می آیند و بستگی به طبیعت آن سطحی دارد که نور به آن تابیده و بازتابیده می شود.رنگ مشاهده شده ترکیبی از تمام طول موج هایی نوری است که به چشم ما می رسد.انسان ها فقط قسمتی از کل طول موج های نوری را قادر است ببیند که این ناحیه،طیف مرئی نامیده می شود.بعد نور مرئی طیف فرابنفش قرار گرفته است.
اپتیکال برایتنرها به پارچه متصل می شوند ،نور فرابنفش مرئی را جذب کرده و به نور آبی مرئی تبدیل می کند.نور آبی ساطع شده با نور زرد تداخل می کند و رنگ سفید را نمایان می کنند.۸                                                                        

مثال ها:
برخی از انواع اپتیکال برایتنرها شامل آمینوتری آزین ها ،کومارین ها و استیلبن ها هستند.

۱۱-نگه دارنده ها:
نگه دارنده ها ،در زمان انبارش مانع از تخریب محصول می شوند.به طور کلی،نگه دارنده ها فقط در مایعات شوینده مورد نیاز هستند.

*نحوه ی عملکرد:
تمام محتویات مواد شوینده ی آلی مانند سورفاکتانت ها و آنزیم ها در محیط زیست،تجزیه پذیر هستند.این به این معناست که این مواد توسط باکتری ها شکسته و تجزیه می شوند.از آنجا که باکتری ها در ظروف شوینده نفوذ می کنند و در زمان انبارش باعث تخریب شوینده می شود.نگه دارنده ها با کشتن باکتری ها مانع از تخریب می شوند.
مثال ها:
برخی نگه دارنده ها مثل گلوتارآلدهید و E.D.T.A .
۱۲-هیدروتروپ‌ها

هیدروتروپ ها یا حلال ها،با جلوگیری از تشکیل ژل یا دو فازی شدن در بطری ،ویژگی های مواد شوینده را حفظ می کند .
*عملکرد:
هیدروتروپ ها شبیه سورفاکتانت ها هستند که دارای دو سر هستند:سر قطبی و سر غیر قطبی.با وجود شباهت هایی که به سورفاکتانت ها دارند اما کوچکتر و خطی بودنشان کمتر از مولکول های سورفاکتانت هستند.این مواد در میسل های سورفاکتانت تداخل ایجاد کرده و مانع از تشکیل ژل و فازهای جامد میشود و هم چنین باعث جلوگیری از ویسکوز شدن محصول می شود.
لذا حضور این مواد در فرمول باعث حفظ بافت و یکدست ماندن محصول می شود.

مثال ها:
سولفونات های آروماتیک کوتاه زنجیر: زایلن سولفونات،کومن سولفونات،اوره و برخی گلایکول اتر سولفات ها.

۱۳-کمک کننده های فرایند:

کمک کننده های فرایند باعث حفظ ویژگی های فیزیکی محصول در انبار و هنگام استفاده ی مصرف کننده می شود.

*نحوه ی عملکرد:
انواع گوناگونی دارند:
۱-مواد خشک کن: موادی هستند که قادر به ایجاد پیوندهای چندگانه با مولکول های آب هستند.و باعث تشکیل مولکول های هیدراته شده و مانع از رسیدن رطوبت به دترجنت های پودری می شوند.مثل سدیم سولفات که رایج ترین نوع می باشد.
۲-حلال:باعث انحلال مواد تشکیل دهنده ی شوینده های مایع در آب می شوند.بعضی از حلال ها که ساختار میسلی دارند با آب مخلوط می شوند و مواد را که به تنهایی در آب حل نمی شوند،را محلول می کند.و یک ساختار یکنواخت را برای شوینده ی مایع حفظ می کند.
۳-الکل ها: مثالی از حلال ها هستند که اثر دیگری دارند و آن کاهش نقطه ی انجماد شوینده های مایع البسه هستند و مانع از تشکیل بلور در دترجنت می شوند و سبب حفظ ویژگی های فیزیکی محصول می گردند.مانند اتانول و پروپانول.
۱۴-تنظیم کننده های کف:

تنظیم کننده های کف مانع از تشکیل رسوب هنگام چرخش در ماشین می شوند.به ویژه در ماشین های لباسشویی ای که از جلو شوینده ریخته می شود،انرژی مکانیکی حاصل از شستشو در برخورد با دیواره باعث می شود که مواد کلویید تشکیل دهند.مقدار زیاد کف و تشکیل کلویید،کیفیت شویندگی را کاهش می دهد.
تنظیم کننده های کف هم مانع از تشکیل فوم زیاد و تخریب سورفاکتانت ها می شود و هم چنین با تشکیل حباب های کف مانع از تشکیل پل های آب گریز بین حباب ها می شود.

مثال:
تنظیم کننده های کف عموما مولکول های بلند زنجیر آب گریز هستند.مثل صابون ها،سیلوکسان ها و پارافین ها.

۱۵-مواد ضد خوردگی:

مواد ضد خوردگی مانع از خوردگی فلزات درون دیواره ماشین می شود.این مواد برای ماشین هایی که دیواره درونیشان از جنس فولاد ضد زنگ یا پلاستیک است،مورد نیاز نیست.

نوع عملکرد:

برای واکنش خوردگی،عناصر زیر از یک سلول گالوانی باید حضور داشته باشند:
• آنود: الکترود با بار مثبت که الکترون ها از آن جریان می یابند و آند محلی است که واکنش اکسایش انجام می شود.
• کاتد:الکترود با بار منفی که الکترون ها به آن جریان می یابند و محلی است که واکنش کاهش رخ می دهد.
• یک هادی جریان بین آند و کاتد مثل فلز
• یک مایع الکترولیت که ارتباط دهنده ی آند و کاتد است.

در ماشین لباسشویی آند و کاتد،سطوح فلزی ماشین است که در میزان بار باهم اختلاف دارند،حتی اگر لحظه ای این اختلاف بار بینشان ایجاد شود.هادی جریان توسط سطوح فلزی ما بین این دو نقطه ایجاد می شود.و الکترولیت ترکیب آب و شوینده می باشد.جریان الکتریسیته در این سل ،در طی زمان سبب خوردگی فلز می شود.

ضد خوردگی ها با تشکیل یک لایه نازک فوم ،نقش جلوگیری کننده یا کاهش محیط های باردار روی سطوح فلز می شوند .مانند سدیم سیلیکات.     

گردآورنده : سارا باباحسینی

دریافت نسخه پی دی اف مقاله

مطالب مرتبط

حضور معاون هماهنگی کسب و کار وزارت صمت در گروه بهداشتی فیروز 16 اسفند 1402
تجلیل از مدیر عامل گروه بهداشتی فیروز در هشتمین دوره جایزه ملی امین‌الضرب 13 اسفند 1402
حضور نماینده گروه بهداشتی فیروز در اولین رویداد سراسری نابینایان و تحول دیجیتال 2 اسفند 1402
گروه تولیدی فیروز برای سیزدهمین سال متوالی به‌عنوان واحد نمونه استانی استاندارد انتخاب شد 20 دی 1402
گزارش تصویری نمایشگاه  ایران کازمتیکا دی ماه ۱۴۰۲ 13 دی 1402
حضور گروه بهداشتی فیروز در نمایشگاه ایران کازمتیکا 11 دی 1402

محصولات

محصولات گروه بهداشتی فیروز با دارا بودن بالاترین استانداردهای کیفی در طی تمام سالهای فعالیت، موفق شده تا با جذب اعتماد مشتریان، حضور مداومی در سبد محصولات بهداشتی خانواده ها داشته باشد.

ارتباط با ما

گروه بهداشتی فیروز

گروه بهداشتی فیروز

تمامی حقوق مطالب برای “گروه بهداشتی فیروز”محفوظ است و هرگونه کپی برداری بدون ذکر منبع ممنوع می باشد.

طراحی و اجرا :  گروه بهداشتی فیروز

0:00
0:00